1978 අාණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සංශෝධන කාලරේඛාව (Timeline)

4/29/2015 12:04:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 5 Comments



ශ්‍රී ලංකාව තුල වර්තමානයේ ක්‍රියාත්මක 02 වැනි ජනරජ ව්‍යවස්ථාව හෙවත් 1978 අාණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව භාවිතයට පැමිණෙන්නේ 1978 සැප්තැම්බර් 07 වෙනිදා. 

5 comments:

මහින්ද රාජපක්ෂ අල්ලස් කොමිසමට ගෙනියන්න පුලුවන් ද? 

4/22/2015 01:00:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 0 Comments



ලංකා ඉතිහාසයේ විතරක් නෙවෙයි ලෝකයේ ව්‍යවස්ථාදායක සභා ඉතිහාසයේවත් මේ තාක් අපිට අහන්න දකින්න නොලැබුන විදියේ සිදුවීමක් තමයි පසුගිය 20 සහ 21 දවස් දෙකේදි ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ සිද්ධ වුනේ. අපි පාර්ලිමේන්තුවට පත්කරලා යවලා තියෙන්නේ මොන වගේ විගඩම්කාරයෝ ටිකක්ද  කියන එක ඊයේ තරම් හොඳට දැනුනේ තේරුනේ නෑ කවදාවත්. 

හිටපු ජනාධිපතිවරයා පසුගිය ජනාධිපතිවරණ සමයේදි තිස්ස අත්තනායක මන්ත්‍රීවරයාට කැබිනට් අැමතිකමක් දීම අල්ලස් වරදක් වශයෙන් ගැනීම තමයි මේ සියලු කාරණාවලට මුල. කට්ටියක් මේ විදියට පාර්ලිමේන්තුවේ උපවාස කරද්දි තවත් පිරිසක් ෆේස්බුක් එකෙන් තර්ක කරනවා. හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්මයාගේ පාර්ශවයෙන් ඉදිරිපත්වන ප්‍රධානම තර්කය තමයි කුණුහරප. ඔව් ඒ හැරුනම කිහිප දෙනෙක් විතරක් තර්කයක් වශයෙන් ඉදිරිපත් කරනවා ජනාධිපතිවරයෙක් අධිකරණයක් හෝ වෙනයම් විනිශ්චය සභාවක් ඉදිරියට කැඳවන්න බැහැ කියන විධායකයේ මුක්තිය පිළිබඳ ප්‍රතිපාදනය. 

මේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ෆේස්බුක් එකේ අැදිලා ගිය පොඩි පහේ වාදයකට මාත් පැටලුනා. මේ තියෙන්නේ ඒ අවස්ථාවේ මං ඉදිරිපත් කළ කරුණූ කිහිපයක් වඩාත් පිළිවෙලට සකස් කරලා කරන ඉදිරිපත්කිරීමක්. 

මුක්තිය පිළිබඳ සංකල්පය (Doctrine of Immunity) වර්ධනය වෙන්නේ Crown Immunity එහෙමත් නැත්නම් රාජාණ්ඩු පාලනතන්ත්‍රයන් තුල කිරීටයට හිමිවන නිදහස හරහා. මේ රාජාණ්ඩු පාලනයන් තුල තිබුන විශේෂත්වය තමයි ඒවායේ අධිකරණ පද්ධතිය කිරීටය විසින්ම යටත් වැසියන් පාලනය කිරීම සඳහා ස්ථාපිත කරලා පවත්වාගෙන ගිය අායතන වීම. කිරීටය විසින් නිර්මාණය කළ මේ අධිකරණ පස්සෙන්පහු ලොකු උභතෝකෝටිකයකට මුහුණ දුන්නා කිරීටය - එහෙමත් නැත්නම් රජු හෝ රැජින වරදක් කරොත් මොකද කරන්නෙ කියලා. 

මුල් කාලීන රාජණ්ඩු පාලනයන් තුල කිරීටයට තිබුන අසීමිත බලතල නිසා රජු හෝ රැජින සිවිල් හෝ අපරාධ වරදක් සම්බන්ධයෙන් අධිකරණයට කැඳවීම නිසැකවම අධිකරණයේ බෙල්ල ගහලා යන වැඩක්. ඒ නිසා Rex non potest peccare කියලා ලතින්වලින් කියලා දාලා (ඒකේ තේරුම The King can do no wrong) කිරීටය අධිකරණයේ විෂයපථයෙන් ඉවත් කරා. පසු කාලෙක එංගලන්තය වගේ යුරෝපියානු රටවල රාජාණ්ඩු ක්‍රමය ප්‍රජාතාන්ත්‍රීයකරණය කිරීමේදී මේ තත්ත්වය නිශ්චය කෙරුණා කිරීටයට හුදෙක්ම ව්‍යවස්ථාවෙන් පැවෙරන බලතල ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් විතරයි එවැනි නිදහසක් පැවෙරන්නේ කියලා. 

බොහෝ විට අපි දන්නේ ජනාධිපතිවරයාට නීතියෙන් හිමිවන මුක්තිය ගැන විතරක් වුනාට අැත්තටම දේශපාලන විධායකය සහ ස්ථිර විිධායකය (රාජ්‍ය සේවය) කියන කොටස් දෙකේම තෝරාගත් පුද්ගලයන්ට මුක්තිය හිමියි. උදාහරණයක් විදියට මෑතකදී ඉදිරිපත්වුන තොරතුරු දැනගැනීමේ පනත් කෙටුම්පත ගමු. රාජ්‍ය රහස් පනතෙන් (Official Secrets Act No 32 of 1955) කියවෙනවා රාජ්‍ය සතු තොරතුරු රාජ්‍ය නිලධාරියෙකු විසින් තුන්වැනි පාර්ශවයකට හෙළි කිරීම වරදක් කියලා. නමුත් තොරතුරු දැනගැනීමේ පනත එයින් ස්ථාපිත කරන්නට යෝජිත තොරතුරු සැපයීමේ නිලධාරීන්ට (Information Officers) මුක්තියක් ලබා දෙමින් කියනවා රාජ්‍ය රහස් පනතේ කවරක් සඳහන් වුනත් මෙයාලා රාජ්‍ය තොරතුරු ජනතාවට ලබා දීමෙන් කරන්නේ වරදක් නෙවෙයි කියලා.

ශ්‍රී ලංකාවේ විධායක ජනාධිපතිවරයාටත් ලෝකයේ සෙසු විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයන් තුල වගේම මුක්තිය ලබාදී තිබෙනවා. අාණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ ජනාධිපතිවරයාගේ මුක්තිය නිර්වචනය කරලා තියෙන්නේ 35 වන ව්‍යවස්ථාවේ උපවගන්ති 03 කින්. 

01. ව්‍යවස්ථාවේ පළමු උප වගන්තියෙන් කියනවා ජනාධිපතිවරයා ලෙස ධූරය දරන කිසිම අයෙකු පෞද්ගලිකව හෝ නිල තත්ත්වයෙන් කරන හෝ නොකරන කිසිම ක්‍රියාවක් සම්බන්ධයෙන් කවරම හෝ අධිකරණයකවත් විනිශ්චය සභාවකවත් නඩු කටයුත්තක් පැවරීම හෝ පවත්වාගෙන යාම කළ නොහැකියි කියලා.

02. දෙවැනි උප වගන්තියෙන් සිවිල් හෝ අපරාධ වැරදි සම්බන්ධයෙන් නඩු පැවරිය යුතු කාල රාමුව ජනාධිපතිවරයා සම්බන්ධයෙන් වන චෝදනාවලට අදාළ නොවන බව කියනවා. උදාහරණයක් විදියට පුද්ගලයෙකුගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීමකදි ඒ පුද්ගලයා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් සහනයක් බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් අදාළ සිද්ධීය සිදුවෙලා දින 30 ක් යන්නට පෙර ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සමක් ගොනු කිරීම අනිවාර්ය අවශ්‍යතාවයක්. අපි හිතමු රාජ්‍ය නිලධාරියෙක් ඔබේ අයිතිවාසිකම් කඩකරනවා. ඔබ අධිකරණය ඉදිරියට යන්න පෙර ඔහු  රටේ විධායක ජනාධිපති වෙනවා. දැන් 35(1) ට අනුව ඔබට බැහැ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවක් අාරම්භ කරන්න. නමුත් 35(2) වගන්තිය ඔබට නිදිහස දෙනවා අර පුද්ගලයා ජනාධිපතිධූරය දරලා අවසන්ව නැවත සිවිල් පුද්ගලයෙකුගේ තත්ත්වයට පත්වුනායින් පසුව ඔහුට විරුද්ධව මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුව අාරම්භ කරන්න. 

03. තුන්වැනි උපවගන්තියේ සඳහන් වෙනවා ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ අැමති තනතුරක් දරමින් ඒ අැමති තනතුරට හිමි කාර්යයන් ඉටු කිරීමකදී  හෝ නොකර හැරීමකදී අන්න එවැනි ක්‍රියාවක් අධිකරණය ඉදිරියේ ප්‍රශ්න කළ හැකි බව. නමුත් මෙතැනදීත් වෙන්නේ ජනාධිපතිවරයා අැමති තනතුරක් දරමින් කළ/නොකළ ක්‍රියාවක් සම්බන්ධයෙන් නීතිපතිවරයාට විරුද්ධව නඩු පැවරීමට ඉඩ දීම පමණයි. 


දැන් නීතිය සම්බන්ධයෙන් ඊලඟ වැදගත්ම ගැටලුව මතු වෙන්නේ මහින්ද රාජපක්ෂ හිටපු ජනාධිපතිවරයා තිස්ස අත්තනායක මහතාට ජනාධිපතිවරණයක් අාසන්නයේ කැබිනට් අැමති තනතුරක් දීම අල්ලස් වරදක්ද? නැද්ද? කියන කාරණය. අපි පොඩ්ඩකට මහින්ද රාජපක්ෂ හිටපු ජනාධිපතිවරයා කියන එක අමතක කරමු, දැන් ඔහු  හුදෙක් ජනාධිපතිධූර අපෙක්ෂකයෙක් විතරයි, ජනාධිපතිවරණය ඔන්න මෙන්න තියලා ඔහු තිස්ස අත්තනායකට තනතුරක් දෙනවා. ඒක පැහැදිලිවම අල්ලස් වරදක්. 

ජනාධිපතිවරණයක් සම්බන්ධයෙන් අල්ලස් වැරදි නිර්වචනය කිරීම ලංකා නීතිය තුල සිදුකරලා තියෙන්නේ 1981 අංක 15 දරණ ජනාධිපතිවරණ පනතින්. මේ පනතේ 79 වන වගන්තියේ උප වගන්ති 09 ක් හරහා අතිශය දීර්ඝව සහ පුලුල්ව අල්ලස කියන වරද අර්ථනිරූපනය කර තිබෙනවා. හිටපු ජනාධිපතිවරයා සම්බන්ධයෙන් මේ අැතිවෙලා තිබෙන තත්ත්වයට මූලිකවම අදාළ වන උප වගන්තිය උපුටා ගැනීම මෙහෙමයි. 

79. පහත සඳහන් තැනැත්තන් අල්ලස් වරදට වරදකරුවන් ලෙස සලකනු ලැබිය යුතුය : - 
... 
(අා). මේ පනත යටතේ වූ යම් තෝරා පත්කරගැනීමක දී ඡන්දය දීමට හෝ ඡන්දය දීමෙන් වැලකී සිටීමට යම් ඡන්ද හිමියෙකු පෙළඹවීම සඳහා තමා විසින් හෝ තමා වෙනුවෙන් වෙනත් යම් තැනැත්තෙකු මගින් ඒ ඡන්ද හිමියාට හෝ ඒ ඡන්ද හිමියා සඳහා හෝ ඒ ඡන්ද හිමියා වෙනුවෙන් යම් තැනැත්තෙකුට හෝ යම් තැනැත්තෙකු සඳහා හෝ වෙනත් යම් තැනැත්තෙකු සඳහා නියම ලෙස හෝ අනියම් ලෙස, යම් නිලයක්, තනතුරක් හෝ රක්ෂාවක් ලබා දෙන හෝ ලබා නොදෙන, හෝ දීමට නැතහොත් ලබාදීමට එකඟ වන, හෝ අර්පනය කරන හෝ පොරොන්දු වන හෝ ලබාදීම නැතහොත් ලබාදීම පිණිස උත්සාහ කිරීමට පෙරාෙන්දු වන හෝ යම් ඡන්ද හිමියෙකු ඡන්දය දී තිබීම හෝ ඡන්ද දීමෙන් වැලකී සිටීම හේතුකොට ගෙන ඉහත කී යම් ක්‍රියාවක් දූෂිත ලෙස කරන සෑම තැනැත්තෙක් ; 
... 

අදාළ මන්ත්‍රීවරයා ජනාධිපතිවරණයේදි සහයෝගය දෙන්නේ කුමන ජනාධිපති අපේක්ෂකයාටද කියන කාරණය වෙනස් කරන්න ඔහුව අැමතිකෙනෙක් වශයෙන් පත්කිරීම බලපෑවා නේද කියන සාධාරණ සැකය කෙනෙකුට අැතිවෙනවනම් එය අල්ලස් වරදක් යටතට දාන්න පුලුවන්. අධිකරණ අැමති විජයදාස රාජපක්ෂ හිතන්නෙත් එහෙමයි. 


'එයා ඒ පැත්තට ගිහිල්ලා කිව්වේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ මැතිවරණ යන්ත්‍රණයේ ස්විච් එක ඕෆ් කරලා ආවේ කියලා' ජනාධිපතිවරණයක් ප්‍රක...
Posted by BBC Sinhala - සංදේශය on Tuesday, April 21, 2015


දැන් මෙතන තමයි අර්බුදය අැත්වෙන්නේ. හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ බැලූ බැල්මට අල්ලස් වරදක් සිදුකරලා තියෙනවා. නමුත් එහෙමයි කියලා ඔහුව විනිශ්චය  සභාවක් ඉදිරියට ගෙනියන්න පුලුවන්ද? ජනාධිපතිවරයෙක් වශයෙන් ඔහුට තිබූ මුක්තිය මෙතනට අදාළ වෙනවාද? තිස්ස අත්තනායක අමාත්‍ය මණ්ඩලයට පත් කරලා තිබෙන්නේ කැබිනට් මණ්ඩලයේ ප්‍රධානයා විදියට හිටපු ජනාධිපතිවරයා තමන් සතුව තිබූ විධායක බලය භාවිතා කරලා නිසා ඒක මුක්තියට යටත් විධායක ක්‍රියාවක් නෙවෙයිද? මහින්ද රාජපක්ෂ දුන්නේ අල්ලසක් නම් මෙෙත්‍රීපාල සිරිසේන රනිල් වික්‍රමසිංහට දුන්නේ තෑගි ද? So on and so forth 

ජනාධිපතිවරයෙකුගේ මුක්තිය පිළිබද මගේ අවබෝධය මෙහෙමයි. මම මෙතනින් එහාට කියන කරුණු කිසිවක් ලංකාවේ ජනාධිපතිධූරය සම්බන්ධයෙන් වන න්‍යායික කරුණු නෙවෙයි. මේවා සියල්ලම වෙනත් රටවල සිද්ධීන් අැසුරින් මම ගොඩනගා ගත්ත අදහස්. 

නූතන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තුල ජනාධිපතිවරයෙකුට හෝ විධායක බලය හොබවන්නෙකුට මුක්තිය ලබා දීමේ හේතුව සිය ධූරයේ බලතල ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් තමන්ට දවසක පුද්ගලිකව වගවීමට සිදුවේවිද කියන බියෙන් ඔහුව නිදහස් කිරීම (Ensuring that the President need not to fear for the personal liability for acts of office). උදාහරණයක් විදියට යුද්ධයක් ප්‍රකාශ කර පවත්වාගෙන යාමෙන් පසුකාලීනව තමන් අපරාධකාරයෙක් වේවිද කියන බය ජනාධිපතිවරයාට තිබෙනවා නම් ඔහු කවදාවත් යුද්ධයක් කරන්නේ නැහැනේ. 

ඊලඟට වැදගත්ම කාරණය තමයි මුක්තිය හිමිවන්නේ ජනාධිපතිධූරය දරන පුද්ගලයාට නෙවෙයි ඔහු විසින් දරන ජනාධිපති තනතුරට. ඒක වැඩිදුරටත් පැහැදිලි කරනවා නම් මෙහෙමයි. අපි හිතමු ඔන්න පුද්ගලයෙක් ජනාධිපති ධූරයට පත්වෙනවා. එයා පත්වුනාට පස්සේ අැතිවෙන අවශ්‍යතාවයක් තමයි කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත්කිරීම. ඒක ව්‍යවස්ථාවෙන්ම ඔහුට පැවරෙන පැහැර නොහැරිය යුතු වගකීමක්. විධායක ජනාධිපතිධුරයේ ක්‍රියාවක් හෙවත් A duty of the office of the President / A Presidential act / An official act. ඔහු ඒක කරනවා. කරන්නේ හුදෙකලා පුද්ගලයෙක් වශෙයන් නෙවෙයි රටේ ජනාධිපති වශයෙන්. 

තවත් අවස්ථාවක ජනාධිපතිධූරය දරද්දිම මේ පුද්ගලයා ස්ත්‍රී දූෂණයක් සිදු කරනවා. එවැන්නක් කරන්න ඔහුට කිසිම අවස්ථාවක ව්‍යවස්ථාවෙන් කියලා නැහැනේ. ඒ නිසා ඒක ජනාධිපතිධූරය දරන්නාගේ පුද්ගලික ක්‍රියාවක් - හෙවත් සිවිල් ක්‍රියාවක් / A non-presidential act. දැන් මුලින් කියපු සිද්ධියට මුක්තිය හිමියි. නමුත් දෙවැනි සිද්ධියට මුක්තිය හිමි නැහැ. නමුත් ලංකාවේ නීතිය මෙතැනදි සුවිශේෂී බව සඳහන් කළ යුතුමයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 35 වන වගන්තියේ පළමු උප වගන්තිය දිහා අවධානය යොමු කළොත් ඔබට පැහැදිලි වේවි එහි පැහැදිලිවම දක්වලා තිබෙනවා ජනාධිපතිවරයෙකුට හිමි මුක්තිය ඔහු "පෞද්ගලිකව හෝ නිල තත්ත්වයෙන්" සිදුකරන/නොකරන කාර්යයන්ට අදාළවන බව. 

ලංකාවේ නීතිය තුල මෙවැනි අවස්ථාවන්ට පූර්වාදර්ශ නැති නිසා අපිට අනිවාර්යයෙන්ම කරන්න සිදුවෙන දෙයක් තමයි වෙනත් නීති පද්ධතිවල පූර්වාදර්ශ සලකා බැලීම. අපිට ඒ විදියට සලකා බලන්න පුලුවන් අැමරිකානු නීති පද්ධතිය. පෝලා ජාේන්ස් කියන කාන්තාව අැමරිකාවේ හිටපු ජනාධිපති බිල් ක්ලින්ටන්ට එරෙහිව ලිංගික අතවර කිරීම කියන චෝදනාව යටතේ නඩු පවරනවා. මේක ඉතාම කුප්‍රකට සිද්ධියක්. ඒ වගේම එය අැමරිකානු අධිකරණ ඉතිහාසයේ අතිශය තීරණාත්මක නීති කෘත්‍යයක් (A landmark case) නඩුව Clinton v. Jones, 117 S. Ct. 1636 (1997).

ධූරය දරණ ජනාධිපතිවරයාට වුව සිවිල් වැරදි සම්බන්ධයෙන් මුක්තියක් නොමැත කියන අාන්දෝලනාත්මක තීරණයට එළැඹෙන අැමරිකානු  ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ජනාධිපති බිල් ක්ලින්ටන් අධිකරණය ඉදිරියට කැදවන්න තීරණය කරා. ජනාධිපතිධූරයේ කටයුතු අවසන්වන තෙක් නඩුව ප්‍රමාද කරමින් මුක්තියක් ලබාදියයුතුයි (ඉහත 35(2) වගන්තිය මෙන්) කියන අදහසත් අැමරිකානු අධිකරණය ඒ අවස්ථාවේ ප්‍රතික්ෂේප කළා. ඔබට ඒ අනුව පැහැදිලි විය යුතුයි නීතියේ පිළිගත හැකි පූර්වාදර්ශයන්ට අනුව ජනාධිපතිවරයෙකුගේ මුක්තිය ඔහු කරන නිල කාර්යයන්ට පමණක් බලපාන්නක් බව. 


ඊලඟ කාරණය අතිශය සුවිශේෂීයී. ජනාධිපතිවරයෙකුගේ නිල කාර්යයන් සම්බන්ධයෙන් වුනත් ඔහුට මුක්තිය අහිමිවන සංකීර්ණ අවස්ථාවක් මුක්තිය පිළිබද න්‍යායයේ සදහන්. ඒතමයි ජනාධිපතිවරයෙක් ඔහුගේ ධූරයේ බලතල අනර්ථකාරී අදහසකින් යුතුව භාවිතා කිරීම හෝ අයුතු ලෙස භාවිතා කිරීම හෝ ඔහුගේ බලතල හෝ විෂයපථය නොවන ක්‍රියාකාරකම්වලට මැදිහත් වීම තුල (such as when he has acted with malice and in bad faith, or beyond the scope of his authority or jurisdiction.) ඔහුට ඒ ක්‍රියාව සම්බන්ධයෙන් මුක්තිය අහිමි වන බව. 

දැන් නැවත අපේ වර්තමාන තත්ත්වයට යමු. මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා ජනාධිපතිවරණයක් ප්‍රකාශිතව තිබෙන අවස්ථාවක තිස්ස අත්තනායකට කැබිනට් අැමති තනතුරක් දීම තමන්ට විධායක ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් තිබෙන බලතල ඉක්මවා අනර්ථකාරී /අයුතු ලෙස කටයුතු කිරීමක්ද ? නැද්ද? පිළිතුර ඔව් නම් මහින්ද රාජපක්ෂට මුක්තිය අහිමියි. පිළිතුර නැත නම් ඔහුට මුක්තිය හිමියි. ඉතින් කවුද ඒක එහෙම තනතුරක් දීම අයුතු ලෙස කටයුතු කිරීමක්ද නැද්ද කියන ප්‍රශ්නයට උත්තර දිය යුත්තේ? හරිම සිම්පල් - ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය. 

අපි දැනගත යුතු වැදගත්ම කාරණයක් තමයි ලෝකයේ ජනාධිපතිවරුන්ට මුක්තියක් ලබාදීලා තියෙන්නේ සාමාන්‍ය අධිකරණ පද්ධති සහ විනිශ්චය සභාවන්ගෙන් පමණයි කියන එක. ඒ හැර ජනාධිපතිවරයා ධූරයේ බලතල ක්‍රියාත්මක කරමින් කරන අයථා හෝ දූෂීථ ක්‍රියාවක් මත ඔහු වැරදිකරු කළ හැකි සම්මත පිළිගත් තවත් ක්‍රමයක් තිබෙනවා. ඒ තමයි දෝෂාභියෝගය. සාමාන්‍ය අධිකරණ පද්ධතියක් තුල ජනාධිපතිවරයාගේ නිල කාර්යයන් ප්‍රශ්න කරන්න බැරිවුනත් මෙතනදි ව්‍යවස්ථාදායකයට අධිකරණයක් වශයෙන් හැසිරෙමින් ඒක කරන්න පුලුවන්. ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාවට අනුව මෙවැනි අවස්ථාවක සෘජුවම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ජනාධිපතිට එල්ලවන චෝදනා විභාග කරන්න මැදිහත් වෙනවා. නමුත් ඉතින් රටේ විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණය කියන ආයතන අතර පැවතිය යුතු සංවරණ සහ තුලනය බිදවැටුන රටක මේක කොයිතරම් ප්‍රායෝගික නැති සංසිද්දියක්ද කියන දේ අපි හැමෝම දන්නවා.

0 comments:

මතක පොත වැසෙයි කාරියකරවන පෙරළා යයි

4/21/2015 09:24:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 1 Comments



මං දිනමිණට ආව මුල් කාලෙදි, පත්තර කාර්යාලයේ හිටිය ලොක්කන්ට සිංහල හොඳට බෑ. ඩී.එස්. සේනානායක මහත්තයා මියගිය ගමන් ම සෝල්බරි සාමිවරයා අගමැති ලෙස ඩඩ්ලි සේනානායක මහත්තයව පත් කළා. ඒ වෙලාවෙ ඒ සඳහා හිටිය සුදුස්සා වුණේ ජෝන් කොතලාවල මහත්තයා. මේ තනතුර ඩඩ්ලිට දීම නිසා අවුල් සහගත තත්ත්වයක් ඇති වුණා. මේ කාලෙදිම ‘අගමැති පොරය’ කියලා කොතලාවල මහත්තයා ඩඩ්ලිට විරුද්ධව කැළෑ පත්තරයක් ගැහුවා. ඒත් පස්සෙ දෙන්නම යාළු වුණා. පස්සෙ ජෝන් කොතලාවල ඕස්ට්‍රේලියාවට ගියා. ටික කාලෙකට පස්සෙ නැවැත ආවා.

ඒ කාලෙ දිනමිණ ප්‍රධාන උප කර්තෘ වුණේ මං. කොතලාවලගේ පැමිණීම ගැන ‘සර් ජෝන් පෙරළා පැමිණේ’ යනුවෙන් ශීර්ෂ පාඨයක් යොදලා, මං ප්‍රවෘත්තිය ඉදිරිපත් කළා. ඒ කාලෙ දිනමිණ පළමු මුද්‍රණය හවස 6.30 වන විට සූදානම් කරනවා. එස්මන්ඩ් වික්‍රමසිංහ මහත්තයා ‘පෙරළා පැමිණේ’ කියන වචනය දැකලා බයවෙලා. 

ඩැනියෙල් ෆ්‍රැන්සිස් කාරියකරවන හෙවත් ඩී.එෆ් කාරියකරවන නම් චරිතය මට මුලින්ම දැන හඳුනාගන්න ලැබෙන්නේ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ  ප්‍රධාන පුස්තකාල පරිශ්‍රයේදී. ඒ මීට අවුරුදු පහකට විතර කලින්. නිර්දේශිත අධ්‍යාපන පත පොත අතරේ මට දැනුන අලසබව මගහැරවා ගන්න ක්‍රමයක් හොයමින් දෙවැනි තට්ටුවෙන් තුන්වැනි තට්ටුවට ගොඩවැදිලා එහි නවකතා පොත් ගොන්න අතරේ එහාට මෙහාට ගිය හැටිත්, දුහුවිලි බැඳුණ පොත් රාක්කයක කෙලවරම තිබුන 'මතක පොතෙන් තවත් ටිකක්' නමින් වූ පොතක් රැගෙන කියවපු හැටිත් මට  අද වගේ මතකයි. ඒ මම ඔහුව මුණ ගැහුණ පළමු වතාව. 

මීගමුවේ කුරණ ප්‍රදේශයේ ජීවිතයේ කුඩා අවදිය ගත කළ සමය, පේරාදෙණිය ගුරු අභ්‍යාස විද්‍යාලයේ ජීවිතය, දිණමිණ සිළුමිණ සහ ජනතා පත්‍රවල ඔහුගේ වෘත්තීය ජීවිතය වැනි අවස්ථාවල ඔහු ලැබූ අත්දැකීම්වලින් ඒ මතක පොත පිරිලා තිබුනා.  ඔහුගේම වචනවලින් නම් ඒවා 'හොඳ රහට' කියවිය හැකි අත්දැකීම් ගොන්නක් ඒ වගේම රට තොට ගැන දැන ඉගෙනගත හැකි මාර්ගෝපදේශනයක්. 'මතක පොතෙන් තවත් ටිකක්' කියවීමෙන් අැරඹුන මතක කියවීම අවසන් වුනේ ඔහුගේ දසක සතක මතක, මතක පොතේ ඉතිරි හරිය, සහ තව තවත් මතක කියන පොත් තුනත් අැතුළත්ව මතක පොත් හතරම කියවීමෙන්. 

මේ මහාචාර්ය සුචරිත ගම්ලත් මතක පොත් දැකපු විදිය.

"සමකාලීන සිංහල පොතක් අතට ගනිමි. දේශපාලනඥයකුගේ ආත්ම චරිත කතාවකි. ගන්ට පලක් නැත. පම්පෝරි විනා. තවත් පොතක් අතට ගතිමි. ඒ ද ආත්ම චරිත කතාවකි. ප්‍රවීණ මාධ්‍යවේදියකු ගේ ය. වත්මන් සිංහල සාහිත්‍යය නමැති නිරුදක කතරට වන් වතුර මලක් සදිසි ය. කතා නායකයා නම් ඩී.එෆ්. කාරියකරවන ය. කාරියකරවනයන් ගේ බස් වහර බෙහෙවින් අපූරු ය. කෙටි ය. වියත් ය. නිරවද්‍යය. හෘදය ග්‍රහනී ය. මෙවැනි කරුණු නිසාත් ඒවා කියන මනරම් ආකාරය නිසාත් දසක සතක මතක නමැති ළගන්නා මැයෙන් යුතු මේ කෘතිය අතට ගත් කල්හි බිම තැබීමට සිත් නොදේ. කාරියකරවනයන් ගේ ස්වයං ලිඛිත චරිතාපදානය කියවීමෙන් මහත් පල මහානිශංස ලද හැක."

ඩී.එෆ්. කාරියකරවන ශ්‍රී ලංකා පත්‍ර කලා ඉතිහාසය තුල අග්‍රගන්‍ය සලකුනක් ලෙස සදා සැලකෙනු අැත. ලංකාදීපයේ සිරි රණසිංහ මෙන්ම දිවයිනේ මෙරිල් පෙරේරාත් පත්‍ර කලා ලෝකයේ නම රැන්දූ තවත් බොහෝ දෙනෙකුටත් ඩී.එෆ්. කාරියකරවන සිය මුල් ගුරුවරයාය. ඔහු අාරම්භයේ සිට අවසානය දක්වාම සිංහල භාෂාවේ නිවැරදි ව්‍යවහාරය පිළිබඳ  ප්‍රායෝගික දැක්මකින් යුතුව කටයුතු කළ අයෙකි. මීට කලකට ඉහතදී දිනමිණ පුවත්පත සමග සංවාදකදි සිංහල භාෂාවේ වර්තමාන ඉරණම ගැන ඔහු අතිශය නිවැරදි විග්‍රහයක් ඉදිරිපත් කළේය. 

"ශ්‍රී ලංකාවේ හිටපු අවසාන සුදු අධ්‍යාපන අධ්‍යක්‍ෂතුමා කනිෂ්ඨ විභාගයට අනිවාර්ය විෂයයන් දෙකක් වෙලා තිබුණු සිංහල හා ගණිතය වෛකල්පිත විෂයයන් බවට පත් කළා. එතැන් පටන් ළමයි වෙනත් විෂයයන් හදාරලා විභාග පාස් කළා. ඔවුන් ගුරුවරු වුණා. ඒ අය තමයි ඊළඟ පරම්පරාවලට උගන්වන්නේ. හරි විදිහට උගන්වන්න ගුරුවරුන්ටත් දැනුමක් නැතිකොට කොහොමද ළමයි හරි විදිහට ඉගෙන ගන්නේ. එතැනින් තමයි පිරිහීම පටන් ගත්තේ. ඒ පිරිහීම කොතරම්දැයි කියනවා නම් අද පත්තරේකට රස්සාව දෙන්න භාෂාව දන්න කෙනෙක් හොයා ගන්න බෑ. ඒ නිසා ඔය කාව හරි ගන්නවා. ඒ හින්දා අද මාධ්‍යයේ ඉන්න බොහෝ දෙනෙකුට භාෂාව බෑ. භාෂාව මරනවා. භාෂාව හදන්න ඕනෑ. ඒක අමාරු දෙයක්. අලුත් පත්තර රැල්ල විසින් අමුතු ම මාදිලියේ භාෂා භාවිතයකට ගිහිල්ලා. ඉතින් අපේ භාෂාව ඉතිරි වෙයි ද?"


උත්තරීතර ව්‍යවස්ථාදායකය අැතුලේ මහජන නියෝජිතයන් 'නයිට ගැසීම' වැනි හෝන්දු මාන්දු සිදුවීම්වලින් ගහණ දිනයක රටේ තව තවත් අලකලංචි දැකීමට පෙර ඔහු සියල්ල හැරදා ගියේය. එතෙක්ම ඔහු පත්‍ර කලා ලෝකය තුල සැලකුනේ ජීවමාන ජ්‍යේෂ්ඨතම ප‍්‍රවෘත්ති පත‍්‍ර කලාවේදියා වශයෙනි. මියයන විට ඔහුට වයස අවුරුදු 94 කි. 

වයස 94 ක් යනු පෑනක් පැන්සලක් අතින් අල්ලන්නට  හෝ වාරු නැති මහලු වයසකි. කාරියකරවනටද එය එසේම විය. අවසාන භාගයේ ඔහු ලියන දේ ඔහුටම කියවා ගත නොහැකි තරමට ඔහු  දුර්වල වූ බව සඳහන්යඑහෙත් ඔහුගේ ධෙෙර්යය එයින් දුර්වල නොවිනි. ලංකාදීප පුවත්පතට ‘කාරිගේ තීරුව’ නමින් ඔහු ලියූ කොලම අවසන් වරට ඊයේ (අප්‍රේල් 20 සඳුදා) පළවිය.  

මාස්ටර් සර් නිර්මාණය කළ නිමල් මෙන්ඩිස් මීට දින කිහිපයකට පෙර ඔහුගේ ජීවිත ගමන අවසන් කළේය. හරූන් ලන්ත්‍රාද යන්නම ගියේය. +Maathalan නිමල් මෙන්ඩිස් ගැන ලියමින් Return If Possible යැයි සඳහන් කර තිබුනේය. ඩී.එෆ් කාරියකරවන ගැන මට කියන්නට අැත්තේද එයමය. 

යළිත් ආ හැකි නිසා නොවේද ඔහු ‍යන්නේ ? නොගියොත් යළිත් ආ නොහැකිය. යාම හොඳයි. ගොස් ඊම ද හොඳයි. ලොව ඇත්තේ යාම ඊමය. නෑවිත් යන්ට බැරිය. නොගොස් එන්ට බැරිය. ~ සරත්චන්ද්‍ර -මලවුන්ගේ අවුරුදුදා

1 comments:

මලක් නම් නුඹ මලක් වුව මැන

4/19/2015 03:24:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 2 Comments




"ඔයාට මතකද ඔයයි මමයි  ඉස්සෙල්ලම කතා කරපු දවස? "

"ඔව් මතකයි. අර අපේ ඔෆිස් එකෙන් කදීර්ගාමර් එකේ කරපු event එක දවසෙනේ? "

2 comments:

කොත්තමල්ලි වගේද විස්කි බ්‍රැන්ඩි? 

4/11/2015 06:03:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 4 Comments



වෘත්තියෙන් විදුලි ඉංජිනේරුවරයෙක් වන මහාචාර්ය කුමා ඩේවිඩ් ලංකාවේ සුප්‍රසිද්ධ දේශපාලන තීරු ලිපි රචකයෙක් - ඒ වගේම මම අහලා තියෙන විදියට එතුමා ලංකාවේ අංක එකේ බ්‍රැන්ඩි රසිකයෙක්. ඔහු ලඟ විවිධ බ්‍රැන්ඩි වර්ග රාශියකින් පිරුන සුවිශාල සහ හොඳ බ්‍රැන්ඩි එකතුවක් තිබෙන බවත් මම අහලා තියෙනවා. 

4 comments:

19 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධන කෙටුම්පත සරලව

4/10/2015 12:29:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 20 Comments



1978 දෙවැනි ජනරජ ව්‍යවස්ථාවට ගෙන ඒමට යෝජිතව තිබෙන නවතම සංශෝධනය වන 19 වන සංශෝධනය මේ වනවිට පාර්ලිමේන්තුව හමුවට ඉදිරිපත් වෙලා අවසන්. මේ සමාලෝචනය සකස් කරන මොහොත වනවිට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මේ ව්‍යවස්ථා සංශෝධන කෙටුම් පතේ අනූකූල/අනනුකූලභාවය පරීක්ෂා කරලා ඒ පිළිබඳ තමන්ගේ මතය කතානායකවරයාට දැනුම්දීමත් කතානායකවරයා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මතය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමත් සිදුවෙලා අවසන්.

20 comments:

ශිෂ්ඨත්වය යනු කුමක්ද ?

4/09/2015 03:19:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 0 Comments


ඔස්ලෝ නගරයට මදක් දකුණු දෙසින් වූ මුහුදුබඩ හෝර්ටන් නගරය වෙත තවත් දීප්තිමත් උදෑසනක් උදා වී තිබුණි. එහි කුඩා නැවු තොටුපල වරායක් තරම්ම කාර්යබහුල බවකින් දිස්විය. තොටුපලේ සිට මාද රැගෙන සැතපුම් කිහිපයක් ඈතින් දිස්වෙන හිරු එළියෙන් නැහැවුණු හරිත වර්ණ බැස්ටොයි දූපත වෙත ගමන් කිරීමට කුඩා නෞකාව දැන් සූදානම්ය.

0 comments:

04 things that are highly Sri Lankan

4/05/2015 07:47:00 AM Prageeth Liyanaarachchi 0 Comments




Those who have ever been outside the country will tell you how strong the bond between the country and its men and women. Surely this is a land like no other.

Now here is a list of few only in Sri Lanka things.

0 comments:

වීදුරු බිඳුණු රාති‍්‍රය

4/02/2015 02:02:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 0 Comments



පැරීසියේ ජර්මන් තානාපති කාර්යාලයේ රජකාරි කළ අර්නස්ට් වොන් රාත් ගේ ජීවිතයට 1938 නොවැම්බර් 08 වනදා මාරාන්තික දිනයක් විය. තානාපති කාර්යාලයට කඩා වැදුනු හර්ෂල් ගී‍්‍රන්ස්පන් නමැති යුදෙව් තරුණයෙකු විසින් පිට පිට තැබූ වෙඩි දෙකක් වොන් රාත්ගේ දිවියට අවසානය ගෙන ඒමට සමත් විය.

0 comments:

නාරීමේ ගර්මේ රකෝ

4/02/2015 11:07:00 AM Prageeth Liyanaarachchi 0 Comments



මීට මාස කිහිපයකට කලින් එක්තරා අවස්ථාවක මම ලංකාවේ සිවිල් සමාජ සංවිධානයක (Civil Society organization) හෙවත් ලාභ අරමුණු නොකළ සමාගමක (Non-Profit making Organization) එහෙමත් නැත්නම් රාජ්‍ය නොවන සංවිධානයක ඒත් නැත්නම් එන්ජීඕ කියලා හඳුන්වන ආයතනයක වැඩ කළා. ඒ ආයතනය මානව හිමිකම් සම්බන්ධ උද්දේශනය (Advocacy) සහ දැනුම්වත්කරණය (Awareness) කියන අංශවල වැඩකරන ආයතනයක්.

0 comments:

ඩොලර් මිලියන 20 සමාජය

4/01/2015 09:40:00 PM Prageeth Liyanaarachchi 2 Comments




එක චිත‍්‍රපටියක පෙනී සිටීම වෙනුවෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 20 ක්, එහෙමත් නැත්නම් ශී‍්‍ර ලංකා රුපියල්වලින් බිලියන 2.6 ක් විතර අය කරන්න පුළුවන් රංගන ශිල්පීන් ඉන්නවා කිව්වාම මතක් වෙන්නේ කාවද ? චතුරිකා පීරිස් ? අර්ජුන් කමලනාත් ? නෑ නෙහාරා පීරිස් වෙන්න ඇති.
නෑ නෑ එයාලා නෙවෙයි. එක චිත‍්‍රපටියක ඩොලර් මිලියන 20 ක් ගෙවීම් ලබන්න පුලුවන් නලු නිලියන් ඉන්නේ හොලිවුඩ්වල. 

1910 දී ඇමරිකාවේ ලොස් ඇන්ජලීස් ජනපදයේ සැන්ටා මොනිකා කඳු පන්තියට උතුරෙන් තියෙන Cahuenga Valley කියන කෘෂිකාර්මික ජනපදය H.J. වයිට්ලි කියන දේපළ වෙළඳාම්කරුවා විසින් හොලිවුඞ් කියන නමින් නම් කරනවා. පස්සේ මේ වයිට්ලි සැලකෙන්නේ හොලිවුඞ්වල නිර්මාතෘවරයා එහෙම නැත්නම් Father of Hollywood වශයෙන්. කොහොම වුනත් ඒක තමයි නූතන ලෝකයේ තියෙන දැවැන්තම සහ ප‍්‍රමුඛතම සිනමා කර්මාන්තයක ආරම්භය. අද වනවිට හොලිවුඩය ලෝකයේ සිනමා කර්මාන්තයේ නියැලෙන්නන්ට සිහින පුරයක්. ඒ විතරක් නෙවෙයි සිනමා කර්මාන්තයට අදාළව බිහිවන නොයෙක් තාක්ෂණයන්ගේ තිඹිරි ගෙය. ඒත් හොලිවුඩයට ගැලපෙනම හැඳින්වීම තමයි ඒක මුදල් මත ගොඩනැගුන මුදල් නිසා පැවතෙන වෙනම ලෝකයක් කියන එක.

හොලිවුඩය කියන්නේ මුදල් සහ ආයෝජනවල එකතුවක්. තමන් පෙනී සිටින චිත‍්‍රපටියක් වෙනුවෙන් ඩොලර් මිලියන 20 ක් අයකරන්න පුලුවන් නලු නිලියන් හොලිවුඩ්වල ඉන්නවා කියලා අන්තර්ජාලයේ සඳහන් වෙලා තියෙනවා දැක්කම  මට මුලින්ම  මතක් වුනේ ටොම් කෲස්, ඊලඟට ඇන්ජලීනා ජොලී සහ විල් ස්මිත්. ඒත් ඇත්ත කතාව තමයි මේ තුන් දෙනාගෙන් එක්කෙනෙක් විතරයි ඒ ලිස්ට් එකේ ඉන්නේ.

හොලිවුඩ් ඉතිහාසයේ මේ ඩොලර් මිලියන 20 ඉහළ සමාජයට එහෙම නැත්නම් Elite Group එකට මුලින්ම ඇතුල් වෙන්නේ ජිම් කාරේයි (Jim Carray)  ඒ The Cable Guy කියන චිත‍්‍රපටියෙන්. ජිම්ව දන්නේ නැත්නම් The Cable Guy බලලා නැත්නම් වැඩක් නෑ කියලා තමයි කියන්න වෙන්නේ. 1990 දශකය වෙනකොට මෙල් ගිබ්සන්, ටොම් කෲස් සහ කෙවින් කොස්ට්නර් කියන සුපිරි රංගන ශිල්පීන් ජිම් කාරේයිට එකතු වෙනවා. හැබැයි ඒ වැඩි කාලයකට නෙවෙයි.

තවත් ඉදිරියට යන්න කලින් කාරණා  තුනක් කියලා ඉන්නම්. එකක් තමයි හැම නලුවටම හැම නිලියටම හැම චිත‍්‍රපටියකටම ඩොලර් මිලියන 20 ක් ඉල්ලන්න බෑ. ඇත්තටම කිව්වොත් නලු නිලියෝ කියන්නේ හොලිවුඩ්වල අපි හිතන තරම් ලොකු ‘පොරවල්’ නෙවෙයි. නියම පොරවල් තමයි නිෂ්පාදක සමාගම් හෙවත් චිත‍්‍රපටියේ සල්ලි උල්පත. එතකොට මේ සමාගමක් හරි ඒවගේ සමාගමක් වෙනුවෙන් චිත‍්‍රපටියක් හදන නිෂ්පාදකවරයෙක් හරි හිතුවොත් අන්න අර නලුවනම් ඩොලර් මිලියන 20  ක් දිලා ගත්තත් පාඩු නෑ කියලා ඔන්න එතකොට ඒ නලුවා ඩොලර් මිලියන 20 ක්ලබ් එකේ සාමාජිකයෙක්. හැබැයි ඉතින් ඒ වගේ වෙන්න දක්ෂ සහ රංගන කුසලතාවයන්ගෙන් පරිපූර්ණ නලුවෙක් වෙලා ඉන්න  ඕන.
දෙවැනි කතාව තමයි franchise චිත‍්‍රපට, මේක සිංහලෙන් කියන්නේ කොහොමද කියලා හරියට පැහැදිලි නැහැ. ඒකෙදි වෙන්නේ මෙහෙමයි, චිත‍්‍රපටියේ සංකල්ප අයිතිය සමාගමකට තියෙනවා, ඒ සමාගමත් එක්ක ගිවිසුම් ගතවෙලා හොලිවුඩ් නිෂ්පාදකයෙක් අර franchise එකට චිත‍්‍රපටියක් හදනවා. උදාහරණයක් විදියට Twilight, The Hunger Games වගේ චිත‍්‍රපටි. දැන් ඔය Perera and Sons කියන්නේ ඒ වගේ franchise එකක්. විශ්වවිද්‍යාලවල ඉස්කෝලවල කැන්ටින් තියෙන්නේ, ඒකත් franchise එකක්, අයිතිය තියෙන්නේ කැම්පස් එකට කරන්නේ කැන්ටිමේ අංකල්. තවත් කියනවනම් Iron Man චිත‍්‍රපටියේ සංකල්ප අයිතිය තියෙන්නේ Marvel universe සමාගමට. Toy Story චිත‍්‍රපටිවල අයිතිය තියෙන්නේ Pixar  සහ Disney සමාගම්වලට. මේ වගේ චිත‍්‍රපටියක මුල් කොටස්වල පෙනී සිටිය නලුවෙක් හෝ නිලියක් කීයක් ගෙවලා හරි ඊලඟ කොටසටත් ගන්න නිෂ්පාදකවරයෙක්ට සිද්ධ වෙනවා. හිතලා බලන්න Iron Man චිත‍්‍රපටියේ ඊලඟ කතාව රොබර්ට් ඩොවුනි නැතිව වෙන නලුවෙක් දාගෙන ආවොත් මොනවා වෙයිද? එතකොට ඒක Iron Man නෙවෙයි.

තුන්වැනි කාරණය තමයි ඇයි මේ රංගන ශිල්පීන් ඩොලර් මිලියන 20 ක් අය කරන්න සමත්වෙන එක අපිට වැදගත් වෙන්නේ ? වැදගත් වෙන්නේ මේකයි Business Insider සහ Millionaire Corner වෙබ් අඩවි දෙක මේ ගොල්ලෝ ඒ වගේ මූල්‍යමය අතින් සාර්ථක තැනකට එන්න හේතු වුන කරුණු කිහිපයක් ඉදිරිපත් කරනවා. මම හිතනවා ඒ කරුණු අපි කවරු වුනත් - ව්‍යාපාරිකයෙක් වුනත්, වෘත්තිකයෙක් වුනත්, ශිෂ්‍යයෙක් වුනත් අපේ ජීවිතවල සාර්ථකත්වය ඇති කරගැනීමේදි සොයාගෙන යා යුතු කඩයිම් කිහිපයක් කියලා. ඒ නිසා දිගටම කියවන්න.

මුලින්ම කිව්ව විදියටම ටොම් කෲස්, ඇන්ජලීනා ජොලී සහ විල් ස්මිත් වගේ දැවැන්තයන් අතරින් ඩොලර් මිලියන 20 ක්ලබ් එකේ ඉන්නේ එක්කෙනයි. ඇත්තටම අද හොලිවුඞ්වල ඩොලර් මිලියන 20  ක්ලබ් එකේ ඉන්නේ ඔක්කොම 06 දෙනයි. මෙන්න ලිස්ට් එක.



1. සැන්ඩ‍්‍රා බුලොක්
කතා දෙකක් නෑ දක්ෂ නිලිය. මගේ Favorite. ඔබ මෑතකදි තිරගත වුන Gravity වගේ චිත‍්‍රපටි නරඹලා ඇති කියලා හිතනවා. 

2. ලියනාර්ඩෝ ඩිකැප‍්‍රියෝ
මෙයා ඉතින් හොලිවුඩ් සිනමාවට ආස කරන ගොඩක් කෙල්ලන්ගේ සිහින කුමාරයා වගේ තමයි. බොහොම දක්ෂ නලුවෙක් කියන එක අමුතුවෙන් කියන්න  ඕනද? හැබැයි වැඬේ තියෙන්නේ මෙයා ටිකක් අවාසනාවන්ත නලුවෙක්. කොච්චර දක්ෂ වුනත් මෙයාට තවමත් Grammy හෝ Academy වගේ ප‍්‍රධාන පෙළේ සම්මානයක් රඟපෑම වෙනුවෙන් දිනාගන්න ලැබිලා නැහැ. මෙයා මුලින්ම ලංකාවේ ප‍්‍රසිද්ධ වුනේ අර ලොකු නැවක් මුහුදේ ගිලෙන චිත‍්‍රපටියෙන් - ජේමිස් කැමරන්ගේ Titanic. 

3. මැට් ඩෙමන් 
මෙයාව නම් වැඩිය අහලා තියෙනවාද මන්දා. හැබැයි බෙන් ඇෆ්ලෙක් එක්ක මෙයා 1997 රඟපාපු Good will Hunting චිත‍්‍රපටිය බලලා තියනවනම්, එහෙම බලපු අයට මෙයා වීරයෙක්. මෙයා බොහොම දක්ෂ නලුවෙක්. ඉතිහාසය පුරාම ජීවත්වුන හොලිවුඩ් නලු නිලියන් අතරෙන් වැඩිම ආදායම් හිමිවෙලා තිබුන නලුවන් 40 දෙනාගෙන් කෙනෙක් විදියට මෙයාව Forbes සඟරාවෙන් නම් කරලත් තියෙනවා.

Bourne චිත‍්‍රපටි මාලාවේ Jason Bourne කියන රහස් පරීක්ෂකවරයාගේ චරිතය කරන්නේ මෙයා.

4. රොබර්ට් ඩොව්නි
දන්නවනේ Iron Man සහ The Sherlock Holmes. මෙයාගේ තාත්තාගේ නමත් රොබර්ට් ඩොව්නි. ඒ නිසා මෙයාගේ නම ලියවෙන්නේ පොඩි රොබර්ට් ඩොව්නි හෙවත් Junior Robert Downey හෙවත් Robert Downey Jr. විදියට.

5. ඇන්ජලීනා ජොලි
මෙයා ගැනනම් ඉතින් අමුතුවෙන් කියන්න දෙයක් ඇත්තෙම නෑ. චිත‍්‍රපටි රසිකයෝ අනිවාර්යයෙන් දන්නවා. මෙයාගේ චිත‍්‍රපටි අතරින් මගේ පි‍්‍රයතම චිත‍්‍රපටිය Mr. and Mrs. Smith

6. ඩෙන්සල් වොෂින්ටන්
හොලිවුඞ්වල අතිශය සම්භාවනාවට පාත‍්‍රවුන විශිෂ්ඨ සහ ආදර්ශමත් නලූවෙක්. මගෙත් කැමතිම නලුවා. මම කියන්නේ මෙයාගේ The Pilot  චිත‍්‍රපටිය අනිවාර්යයෙන් බලන්න කියලා. 

මේ ගොල්ලො රඟපාන හැම චිත‍්‍රපටියකටම ඩොලර් මිලියන 20 ක් අයකරන අය නෙවෙයි. ඩොලර් මිලියන 20 ක් ඉල්ලන්න මෙයාලාට පුලුවන් කම ලැබුන චිත‍්‍රපටි තියෙනවා. මුලින් සඳහන් කළ විදියටම ඒවා බොහෝ විට franchise චිත‍්‍රපටි. මැතිව් ඩෙමන්ට Bourne චිත‍්‍රපටි මාලාව වෙනුවෙන් ඒ වගේ විශාල මුදලක් ගෙවීම් කරපු බව සඳහන්. රොබර්ට් ඩොවුනිටත් Iron Man චිත‍්‍රපටිය වෙනුවෙන් එහෙම ගෙවීම් කරනවා, ඒත් ඔහු රඟපෑ The Judge  හෝ The Sherlock Holmes චිත‍්‍රපටි වෙනුවෙන් එහෙම ගෙවීමක් වුන බවක් සඳහන් නැහැ. ඒ කියන්නේ එතන තියෙන්නේ Right actor Right movie කියන සංයෝගය.

මීට අමතරව ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 15 ක පමණ වටිනාකමක් චිත‍්‍රපටයක පෙනී සිටීම ගෙවීම් ලැබිය හැකි නලු නිලියන් පිරිසකුත් ඉන්නවා.

1. බෙන් ඇෆ්ලෙක්
2. බ‍්‍රැඞ්ලි කූපර්
3. ඞ්වෙයින් ජොන්සන්
4. ජෙනිෆර් ලෝරන්ස්
5. මෙලිස්සා මැක්කාර්ති
6. චේනින්ග් ටැටුම්

හොලිවුඩ්වල නලූවෙක්ට හෝ නිලියෙක්ට ඩොලර් මිලියන 15  ක වටිනාකමක් ලැබෙන්න එහෙමත් නැත්නම් ඩොලර් මිලියන 20 ක් වගේ දැවැන්ත වටිනාකමක් ලැබෙන්න හේතුව මොකද්ද? මොකද්ද ඔවුන්ගේ විශේෂත්වය? 

මම හිතන්නේ ඒ ප‍්‍රශ්නයට දෙන උත්තරය තුල අපි  ඕනෑම කෙනෙක්කට ජීවිතයට මූල්‍යමය අතින් සාර්ථකත්වය අත් කරගන්න අවශ්‍ය මග පෙන්වීම ලැබෙයි. සාමාන්‍ය නගරයකින් ඇවිත්, ගොඩක් දුක් විඳගෙන චිත‍්‍රපටියක රඟපාන්න සිහින මවමින් ජීවත් වෙමින්, අතිශය තරඟකාරී සහ දක්ෂයන්ගෙන් පිරුන හොලිවුඞ් සිනමාවට ඇතුල් වෙලා ඒ තුල මුදල් අතින් මේ වගේ ඉහළ සාර්ථකත්වයකට එන්න මේ අයට ශක්තිය ලැබුනේ මොනවයින්ද ඒවා අපිටත් ඒ විදියටම වැදගත් වෙයි. 

මිනිසුන් ධනවත් වීම අහම්බයක්ද ? ඔහේ ඉන්නවා මොනවා හරි එකක් පටන් ගන්නවා ඊට පස්සේ මෙන්න මිනිස්සු එක රැයින් ධනවත් වෙනවා. එහෙමද වෙන්නේ ? නැහැ කෙනෙක් ධනවත් වෙනවා කියන එක, එහෙම නැත්නම් මූල්‍යමය අතින් සාර්ථක වෙනවා කියන එක අහම්බයකට වඩා විද්‍යාත්මක දෙයක්. විද්‍යාත්මකයි කියන්නේ මේ නිසයි - මූල්‍යමය අතින් සාර්ථක වෙන්න නිරවද්‍යතාවය සහතික කළ නිසි පිළිවෙලක් තියෙනවා. ඔව් එහෙම ක‍්‍රමයක් කතියෙනවා, ඒ විතරක් නෙවෙයි  ඕනම කෙනෙක්ට ඒක අනුගමනය කරලා සාර්ථක වෙන්න පුලූවන්.

2014 වර්ෂයේදී Spectrem’s Millionaire Corner විසින් කරපු සමීක්ෂණයකින් කෙනෙක්ගේ ජීවිතයේ මූල්‍යමය සාර්ථකත්වයක් ඇති වෙන්න බලපාන සාධක අනාවරණය කරගත්තා. ඒක තමයි මම කලින් කියපු විද්‍යාත්මක ක‍්‍රමය. ඒ සාධක හැඳින්වෙන්නේ Top wealth creation factors නමින්. මේ සාදක කිහිපය හරියට අනුගමනය කළොත් වැඩේ හරි.



ප‍්‍රස්තාර සටහන බැලුවම අදහස පැහැදිලි වෙනවා ඇති. ඩොලර් මිලියන 20 ක් එක චිත‍්‍රපටියකකට අයකරන්න සමත් වෙන රංගන ශිල්පියෙක් විතරක් නෙවෙයි  ඕනෑම කෙනෙක්ගේ ජීවිතේ පන්නරය වෙන්නෙත් මූල්‍ය සාර්ථකත්වය ඇති වෙන්නෙත් මූලිකවම ඒ පුද්ගලයා කොතරම් කැපවීමෙන් සහ මහන්සියෙන් වැඩ කරනවද කියන එක මතත. 

Toy Story, Wall-E, Finding Nemo සහ Monster Inc. වගේ අතිශය ජනපි‍්‍රය චිත‍්‍රපටි හදපු Pixar Animations  සමාගමේ සමාරම්භක, සභාපති සහ ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරීවරයා තමයි එඞ්මන් කැට්මුල්. එයාගේ සිහිනයක් සැබෑවීමක් තමයි Toy Story චිත‍්‍රපටිය. එයාගේ විතරක් නෙවෙයි ඒක ලෝකයේ ති‍්‍රමාන සජීවීකරන කේෂ්ත‍්‍රයේ දැවැන්ත ජයග‍්‍රහණයක්. ලෝකයේ සම්පූර්ණයෙන්ම පරිඝනකය ආශ‍්‍රයෙන් සජීවීකරණය කරපු පළමු චිත‍්‍රපටිය Toy Story. ඒ විතරක් නෙවෙයි ඒක ති‍්‍රමාන රූප විසින් හැඟීම් පල කරන ආකාරය අන්තර්ගත වන පළමු සජීවීකරණ චිත‍්‍රපටිය. මේක හදන්න කලින් එඞ්මන් කැට්මුල් දශක තුනක් විතර ලොකයේ පරිඝනක භාවිතයෙන් පමණක් කරන පළමු සජීවීකරණ චිත‍්‍රපටියක හදනවාමයි කියන අරමුනින් පර්යේෂණ කරා. Pixar Image computer වගේ විවිධ තාක්ෂණයන් ලෝකයට හඳුන්වා දුන්නා. ඒ ගමනේදි එයා කොයිතරම් මහන්සි වුනාද කියනවනම් ඔහු පරිඝනක විද්‍යාව සඳහා ආචාර්ය උපාධියට ඉගෙන ගත් ඌටා විශ්වවිද්‍යාලයේ පරිඝනක පද්ධතිය වැඩිපුර පැය කිහිපයක් පාවිච්චි කරන්න ඉඩ ලබා ගන්න විශ්වවවිද්‍යාලයේ විද්‍යාගාරයේ සීතල පොලවේ වැතිරිලා රෑ නිදා ගත්තා. 

රාත‍්‍රියට නවතින්න තැනක් නැතිව, තමන් රැකියාව කළ කර්මාන්ත ශාලාවේ පිටුපස ලෑලි කිහිපයක් දමාගෙන ඒ ලෑලි මත වැතිරිලා අපහසුවෙන් නිදිවර්ජිතව හිටිය මනුස්සයෙක් බිත්තියක් මත එහා මෙහා දුවන මීයෙක්ව දැකලා ඒක කඩදාසි කැබැල්ලක චිත‍්‍රයට නගනවා. එතනින් පටන් ගත්ත ගමනෙන් පස්සේ කාලෙක ඔහු ඉතිහාසයේ ජනප‍්‍රියම චරිතයක් සජීවීකරණය කරනවා. ඒ මිකී මවුස් සහ ඩිස්නි ඇනිමේෂන්ස් සමාගම නිර්මාණය කළ වෝල්ට් ඩිස්නි.

දෙවැනි සාධකය අධ්‍යාපනය. ඩොලර් මිලියන 20 ලිස්ට් එකේ උඩින්ම ඉන්න සැන්ඩ‍්‍රා බුලොක් අධ්‍යාපනය ලැබුවේ නැගෙනහිර කැරෝලිනා විශ්වවිද්‍යාලයෙන්, ලියර්නාඩෝ ඩිකැප්රියෝ ඉගෙන ගත්තේ් සුප‍්‍රසිද්ධ UCLA හෙවත් කැලිෆෝනියා ලොස් ඇන්ජලීස් විශ්වවිද්‍යාලයෙන්, ඩේමන් හාවර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ, වොෂින්ටන් ෆෝර්ඩ්හැම් විශ්වවිද්‍යාලයේ. 

මෙතෙන්දි අධ්‍යාපනය කියන සාධකය ගැන තව ටිකක් කතා කරේ නැත්නම් වැරදි අදහසක් පාඨකයෙක්ගේ හිතේ මතුවෙන්න පුලුවන්. ඉහතින් නම් සඳහන් කරපු ගොඩාක් දෙනා උසස් විශ්වවිද්‍යාලවල ඉගෙන ගත්ත අය තමයි. නමුත් අධ්‍යාපනය කියන සාධකය ඇති වෙන්න උසස් විශ්වවිද්‍යාලයක ඉගෙන ගැනීම අනිවාර්ය මූලික කොන්දේසියක් නෙවෙයි. Iron Man රොබර්ට් ඩොවුනිගේ ජීවිතය අරගෙන බලන්න. මෙතෙන්දි ඔහු වෙනස්, එයා මුල් කාලේම සැන්ටා මොනිකා උසස් විද්‍යාලයේ ඉගෙනීම අත්හැරලා රස්සාවක් හොයාගෙන යනවා.

ප‍්‍රබලම උදාහරණ දෙකක් තමයි මයික්‍රොසොෆ්ට් සමාගම ආරම්භ කරපු බිල් ගේට්ස්, සහ ෆේස්බුක් සමාගමේ නිර්මාතෘ මාර්ක් සකර්බර්ග්. දෙන්නම College Dropouts ඒ කියන්නේ හාවර්ඩ් වගේ උසස් විශ්වවිද්‍යාලවල ඉගෙනීම  ආරම්භ කරනවා, නමුත් උපාධිය සම්පූර්ණ කරන්න කලින් එයාලා ඒක දමලා ගහලා එලියට ඇවිත් තමන්ගේම ව්‍යාපාරයක් පටන් ගන්නවා. 

දෙන්න පුලූවන් හොඳම උදාහරණය තමයි ස්ටීව් ජොබ්ස් - ඇපල් සමාගමේ නිර්මාතෘ, දක්ෂ විධායක නිලධාරියෙක්, හොඳ පරිපාලකයෙක් මිනිහගේ Imagination එක හෙවත් චින්තන පරාසයට කෙලවරක් තිබුනේ නෑ. ඒත් කවදාවත් විශ්වවිද්‍යාලයක ඉගෙන ගෙන නැහැ. හැබැයි ඒකෙන් අදහස් වෙන්නේ නැහැ මේ අය අධ්‍යාපනයක් නොලබපු අය කියලා. ඒකෙන් අදහස් වෙන්නේ මේ අය විශ්වවිද්‍යාලයක උපාධියක් සම්පූර්ණ කළේ නැහැ කියන එක විතරයි. විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය නොලැබුවා වුනත් මේ අය තමන්ගේ කේෂ්ත‍්‍රය සම්බන්ධයෙන් නිරන්තරයෙන් දැනුම්වත්ව සිටි පත පොත ඇසුරින් ඒ ගැන හදාරපු අය. වෙන විදියකට කියනවනම් Learned by doing it කට්ටිය.

මේ සම්බන්ධයෙන් කෙනෙක් අනිවාර්යයෙන්ම කියවිය යුතු ලිපියක් තමයි ස්ටීව් ජොබ්ස් සැටැන්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ උපාධි ප‍්‍රධානෝත්සවයේදි කරපු ප‍්‍රධාන දේශනය. මම කරපු සිංහල පරිවර්තනයක් මෙතන තියෙනවා.

ඊලඟට බුද්ධිමත්ව ආයෝජනය කිරීම. ආයෝජනය කරන්න කියනවා වෙනුවට ඉතිරි කරන්න කියලා කියන එක වැඩියෙන්ම ඇහෙන ලංකාව වගේ රටක Smart Investment කියන්නේ අමුතු කතාවක්. ඒත් ඔබ දන්නවද සැන්ඩ‍්‍රා බුලොක් තමන්ට Gravity චිත‍්‍රපටියෙන් ලැබුන ආදායම ආයෝජන හරහා තුන් ගුනයක්, ඒ කියන්නේ ඩොලර් මිලියන 70 ක් දක්වා වැඩි කරගන්න සමත්වුනා කියලා.

මූල්‍ය ආයෝජන ගැන ඉතින් Marshal තමයි ඇමරිකානු ආයෝජක වෝරන් බුෆේට්. බුෆේට් සැලකෙන්නේ 20 වන සියවසේ හොඳම ආයෝජකයා කියලා. ඔහු බර්ක්ෂයර් හැතර්වේ කියන සමාගමේ සභාපති, ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරි සහ ප‍්‍රධානතම කොටස් හිමිකරු. වතාවක් බිල් ගේට්ස් පරදවමින් ලෝකයේ ධනවත්ම පුද්ගලයා වෙන්නත් ඔහුට හැකිවුනා. අදටත් ඔහු ලෝකයේ මුල් ධනවතුන් 05 දෙනා අතරේ ඉන්නවා. හැමදේටම වැඩියෙන්ම ප‍්‍රසිද්ධ කොච්චර සල්ලි තිබුනත් ඉතා අරපිරිමැස්මෙන් වැඩ කරන කෙනෙක් විදියට. 

අද කොතරම් ධනවතෙක් වුනත් මේ  මනුස්සයා වෘත්තීය ජීවිතේ ආරම්භ කළේ කුඩා ළමෙයක් කාලේ චුයින්ගම් සහ කොකා කෝලා විකුණන්නෙක් විදියට. ඊට පස්සේ ගෙවල් ගානේ ඇවිදිමින් සඟරා විකුනනවා, පින් බෝල් කියන කී‍්‍රඩාවට යොදා ගන්න යන්ත‍්‍රයක් යාලුවෙක් එක්ක එකතුවෙලා මිලදීගෙන ටවුමේ බාබර් සාප්පුවක් අයිනේ ඒක තියාගෙන යන එන මිනිස්සුන්ගෙන් මුදල් අයකරලා ඔවුන්ට පින් බෝල් ගහන්න දුන්නා, මාස  දෙක තුනකට පස්සේ මුලු නගරේම තිබුන බාබර් සාප්පු ගණනාවක පින් බෝල් යන්ත‍්‍ර තියන්න බුෆේට්ට පුලුවන් වෙනවා. ඒ ලැබුන මුදල් බුෆේට් ගිහින් කොටස් වෙළඳ පොලේ ආයෝජනය කරනවා. ඔහු මේ හැම දේම කරන්නේ මුදල් අහේනියක් තිබුන නිසාවත් පවුලේ ආර්ථික ප‍්‍රශ්න නිසාවත් නෙවෙයි. බුෆේට්ගේ තාත්තා ඔහු කුඩා කාලේ ඉඳන්ම ඇමරිකා කොංග‍්‍රස් සභාවේ මන්ත‍්‍රීවරයෙක්. 

අරපිරිමැස්ම සහ අවදානමක් ගැනීමේ හැකියාව ගැන අමුතුවෙන් කියන්න දෙයක් නැහැ. එත් නිවැරදි තැන නිවැරදි වෙලාවට සිටීම සහ වාසනාව කියන්නේ එකක් ද දෙකක් ද ? 

මම කියන්නේ මේ දෙක දෙකක්. වාසනාව කියන්නේ විශ්වාස කරන්න බැරි මිත‍්‍රයෙක් (බැලූවම ඉතින් ගොඩක් ‘මිත‍්‍රයෝ’ විශ්වාස කරන්න බැරි අය තමයි). වාසනාව තියෙන්නත් පුලුවන් නැති වෙන්නත් පුලුවන් - ඒකයි ඒක විශ්වාස කරන්න බැරි. සමහරවිට ඔබට උපතින් ලැබුන යම් හැකියාවක්, ඔබේ පෙනුම මේ වගේ දේවල් වාසනාව කියලා ගන්න පුලූවන්. හැබැයි නිවැරදි වෙලාවට නිවැරදි තැන ඉන්නවා කියන එක නිකං ඉබේ සිද්ධ වෙන දෙයක් නෙවෙයි. ඒක Opportunity meets the preparation අවස්ථාවක්.  අවස්ථාවන් කියනදේ  ඕනෑම මෙහොතක එන්න පුලුවන්. ඒ වෙලාවට ඔබ සූදානම් නම්  ඔන්න එතකොට නිවැරදි වෙලාවේ නිවැරදි තැන හිටියා වෙනවා. 

ඔහොම නිවැරදි අවස්ථාවේ නිවැරදි ස්ථානයේ සූදානම්ව සිටීමෙන් සාර්ථකත්වයට මග පාද ගන්න තරුණයෙක් ගැන කියවෙන හින්දි චිත‍්‍රපටියක් තියෙනවා. ඒක සෝයා අක්තාර් කියන ඉන්දියානු අධ්‍යක්ෂවරියගේ නිර්මාණයක්, රඟපාන්නේ ෆර්හාන් අක්තාර්. චිත‍්‍රපටියේ නම Luck by Chance. 

2 comments: